Werknemers moeten Europa van antwoord dienen

Het is moedig om te strijden voor politieke vrijheid en komaf te maken met regimes die hun bevolking onderdrukken en alleen maar denken aan hun eigenbelang. De mensen in Tunesië, Egype, Jemen en Libië maken een heel grote indruk. In hun strijd voor de vrijheid zetten ze hun eigen leven op het spel en riskeren ze te worden vervolgd. Ze vechten zonder wapens en alleen met hun eigen trots en de overtuiging dat het anders kan en moet.

In vroegere tijden, soms nog niet zo heel lang geleden, moesten onze voorouders ook een dagelijkse strijd voor het bestaan voeren. Er is een toenemend aantal Belgen – Vlamingen, Walen en Brusselaars – die de eindjes niet meer aan elkaar kunnen knopen. Ook de burger- en werknemersrechten die wij kennen zijn er gekomen dankzij een strijd. Geen enkel recht werd burgers of werknemers ooit in de schoot geworpen. Alleen al om die reden is het een heilige plicht om die verworven rechten te verdedigen.

Het is beschamend genoeg dat je als ‘oubollige conservatief’ wordt bestempeld als je opkomt voor het behoud van rechten en verworvenheden.
Wie zoiets zegt, beledigt de vakbondsactivisten van vroeger en nu.

Oude wijn

In de handen van ‘de vernieuwers’ blijft niets nog heel. Geen recht is nog verzekerd als de begrippen ‘flitsend’ en ‘modern’ onze sociale reglementering gaan bepalen. Maar eigenlijk gaat het om oude wijn in nieuwe zakken. Wij kennen die verpakking. De maskerade van de vernieuwing die moet verdoezelen dat er aan sociale afbouw wordt gedaan.

Even het rijtje aflopen:

• de automatische indexering van de lonen en de sociale voorzieningen: ‘oude brol’ waar het nieuwe Europa niet meer wil van weten;

• werknemers beschermen tegen ontslag: een aanslag op de vrije markt en een obstakel voor economische vooruitgang;

• het brugpensioen: een onbetaalbare hangmat voor oudere werknemers;

• de werkloosheidsuitkeringen: een belemmering om werk te zoeken;

• het tijdkrediet: een luxe die we ons niet meer kunnen permitteren;

• de democratisering van het onderwijs: een obstakel voor de eigen creativiteit en verantwoordelijkheid. Hogere inschrijfgelden werken selectiever bij de toegang;

• de arbeidstijdregelingen: een rem op flexibiliteit en inzet.

Het zijn een aantal van de opvattingen die telkens opnieuw en steeds vaker de kop opsteken. Met of zonder Belgische regering, met of zonder Europees Parlement. En met een sociaal vernietigende Europese Commissie. De werkgeverslobby beweegt hemel en aarde om haar agenda door te drukken. In plaats van op weerstand stuit ze op veel begrip.

Verkeerde logica

Lijden wij aan achtervolgingswaanzin? Helemaal niet. De aangehaalde pistes en analyses zijn stuk voor stuk te lezen in voorontwerpen van officiële teksten of krijgen hun beslag in nationale programma’s. Op te veel fronten wordt een logica gebruikt die geen ruimte laat voor het sociale. “Als het ons economisch voor de wind gaat, zal het sociale luik wel volgen”, zo wordt geredeneerd. Het ACV weet al meer dan 125 jaar dat zoiets geen automatisme is.

Uit respect voor de vakbondsmensen die ons vooraf gingen en voor onze eigen werknemersbelangen zullen we fors uit de hoek moeten komen. Als we dat niet doen, is weinig of niets van onze rechten nog zeker. Met wat er nu op ons af komt, staat het vast dat de vakbonden eens te meer in een hecht, gemeenschappelijk front moeten opereren. Kortetermijnbelangen moeten we opzij schuiven. In België en in Europa moeten we gezamenlijk diets maken dat het verhaal van sociale afbouw ons absoluut niet zint.

Ferre Wyckmans
Algemeen Secretaris