Lijdzaam toezien en afwachten? No way!

“Het is een beleid van ‘backing winners’ en niet van krampachtig (met overheidssteun) vasthouden aan de economie van het verleden”. “We versterken de opvolging en controle van de beschikbaarheid van de werklozen en we verfijnen het normatief kader voor de regelgeving inzake passende betrekking, actief zoekgedrag, administratieve controle en sancties.”
Twee letterlijke citaten uit de Vlaamse regeringsverklaring. Veel duidelijker kan je niet aantonen wat de politieke keuzes van de nieuwe bestuurders zijn. Hardvochtigheid voor wie zwak is en ondersteunende adoratie voor ondernemers. Het is de baseline van de drie partijen die de Vlaamse regering vormen – N-VA, CD&V en Open VLD – en die ook meewerken aan de vorming van een nieuwe federale regering. De Franstalige liberalen van de MR zijn niet de partij die federaal voor een extra sociale toets zullen zorgen.

Een indexsprong, een loonstop voor de komende twee jaar, geen enkele mogelijkheid meer om voor 63 jaar met vervroegd pensioen te gaan, een afschaffing van het SWT (vroeger brugpensioen), een beperking van de gelijkstelling van werkloosheid en ziekte tot maximaal vijf jaar voor de berekening van de pensioenen, een inkomstentoets voor werklozen, een stevige beperking van het tijdkrediet, een beperking van het stakingsrecht. We vinden het niet uit… het staat in de ontwerpnota’s van de federale regering. Geen wonder dat in werkgeverskringen het Vlaamse beleid nog alleen maar applaus heeft gekregen en dat de federale onderhandelaars al bij voorbaat worden gefeliciteerd voor deze ‘fraaie’ opties.

Eerste waarschuwing

Is het dan verwonderlijk dat de vakbonden op 23 september met zo’n 7.000 deelnemers een eerste waarschuwingsactie hielden in Brussel? Meteen reageerden de N-VA en de werkgevers dat het altijd hetzelfde is met die vakbonden, al betogen voor het allemaal klaar is. Maar onze boodschap was niet mis te verstaan: we zullen niet wachten tot alles in wetten gegoten is om dan te moeten horen dat we de wetten moeten respecteren.

Tot nader order leven we nog altijd in een democratie waar werknemersrechten bestaan, inclusief het recht om daarvoor op te komen. Wij zullen niet wachten tot dat recht, samen met alle andere verworvenheden, onderuit wordt gehaald ten behoeve van de heilige concurrentiekracht. Als je vecht, maak je kans om te winnen. Wie afwacht, verliest altijd.

Ferre Wyckmans

Algemeen Secretaris

 

 

Van Eetvelt en Libeer, het duo dat het op jou heeft gemunt

"Ik stel vast dat men – voor een stuk onder druk van de publieke opinie – niet durft door te besparen en dat is echt noodzakelijk om echt vooruit te geraken.” Dat verklaart Unizo-topman Karel Van Eetvelt. Naar eigen zeggen heeft Van Eetvelt wel begrip voor de onrust, maar "men moet niet overdrijven”. Bovendien “komt de kritiek vooral van de mensen die ons eigenlijk geleid hebben tot waar we vandaag staan en waardoor de ingrepen noodzakelijk zijn", zo vindt hij. De verwoede fietser Karel Van Eetvelt is duidelijk de trappers wat kwijt.

In Van Eetvelts ontaarde logica dragen dus de werknemers en de gezinnen, de werklozen, de bruggepensioneerden, de sociaal verzekerden, de bus- en treinreizigers, de studenten, de ouders met kinderen, de bejaarden, de onderwijzers en natuurlijk de vakbonden – kortom iedereen die zich nu durft te roeren – de schuld voor… ja, voor wat eigenlijk? Schuld voor het feit dat er multinationals zijn die amper belastingen betalen? Voor het feit dat er zo’n 8 miljard euro aan loonlastenverlagingen worden toegekend zonder dat er ook maar één engagement over jobcreatie of behoud van tewerkstelling tegenover staat? Schuld voor het feit dat vermogens aan elke bijdrage ontsnappen ?

Hoe meer er wordt bespaard en bezuinigd, hoe zwaarder de koopkracht van de gezinnen wordt aangetast, des te terechter én rechtvaardiger Van Eetvelt dat blijkbaar vindt. Of overdrijven we weeral? Meer btw, minder koopkracht, duurdere school-, energie en mobiliteitsrekeningen: het zal vooral worden gevoeld door de zelfstandige ondernemers waarvan Unizo beweert de woordvoerder te zijn. Zij zullen als eersten ondervinden dat gezinnen minder te besteden en te consumeren hebben en dus minder hun winkel of zaak zullen bezoeken.

Dat het vooral de gezinnen zijn die het gelag moeten betalen is volgens die andere werkgeversbons, Jo Libeer van Voka, overigens vooral ‘een gevoel’ dat niet klopt. Volgens hem is dit ‘pure perceptie’. Minder krijgen en meer moeten betalen is géén perceptie, géén gevoel, dat zijn feiten die met onbetwistbare cijfers kunnen worden aangetoond.

Van Eetvelt en Libeer pleiten er dus voor om sneller en nog straffer te raken aan onze koopkracht. Hoe ver van de realiteit kan je in je stoel wat zitten leuteren!

Ferre Wyckmans

Algemeen Secretaris LBC-NVK

 

 

 

 

Toespraak door Marijke Persoone op HART BOVEN HARD Beursschouwburg 22/09/14

Het was een boeiende Hart boven Hard-avond, op maandag 22 september in de Brusselse Beursschouwburg. Ik leerde interessante nieuwe mensen en organisaties kennen. Verbinding in diversiteit. Samen kracht opbouwen. Hier volgt mijn speech voor wie er niet bij was.
Ik ben blij dat ik hier vanavond als vakbondsvrouw het woord tot jullie mag richten. Er moet mij iets van het hart als syndicaliste en er moet mij iets van het hart als vrouw.
Eerst spreek ik vanuit mijn vakbondshart.
Wie wint en wie verliest met het Vlaamse beleid? Wie kan het ons beter vertellen dan minister-president Geert Bourgeois zelf?
Dít zegt hij in een interview met UNIZO, de vereniging van zelfstandige ondernemers: “Ik wil een regering leiden die iedereen hoop en perspectief biedt, in het bijzonder ondernemers… Wie het Vlaamse regeerakkoord leest, kan niet om de vele ambitieuze maatregelen heen waarmee we ondernemen in Vlaanderen weer aantrekkelijk willen maken en bedrijven opnieuw vertrouwen, hoop en perspectief willen bieden”. Dan noemt hij een hele rits ondernemingsvriendelijke maatregelen op en hij klopt zich op de borst: “ik ga er prat op dat we al onze extra maatregelen ter ondersteuning van ondernemers volledig financieren met middelen uit besparingen”.
En hij geeft een didactisch voorbeeld zodat de leden van UNIZO het goed zouden begrijpen: “We schaffen de gratis 100 kWh-regel op de elektriciteitsfactuur voor gezinnen af, want de kosten daarvan werden mee verhaald op zelfstandigen en KMO’s”. Alsof wij niet mee betalen voor allerlei voorzieningen waar bedrijven gebruik van maken.
 Donner des cadeaux aux entreprises et présenter la facture à la population, voilà le choix politique du gouvernement Flamand. Ceci n’est pas une interprétation des syndicats. C’est le ministre-président lui-même qui le dit.
Ce qui me dérange beaucoup, c’est que le gouvernement Flamand parle en notre nom. L’accord gouvernemental est rédigé en termes de ‘nous’ comme si nous étions tous d’accord.
Het Vlaamse regeerakkoord is opgesteld in de wij-vorm:
‘We moeten met z’n allen inspanningen leveren. We snoeien om te bloeien’.
Ik vraag het jullie:
Vinden jullie het OK dat kinderopvang duurder wordt?
Vinden jullie het OK dat kinderbijslag niet geïndexeerd wordt en dat de kinderbijslag voor grote gezinnen serieus vermindert?
Vinden jullie het OK dat het inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs verhoogt?
Vinden jullie het OK dat de water- en energiefactuur de hoogte in gaat?
Vinden jullie het OK dat een busrit fors duurder wordt?
Vinden jullie het OK dat culturele en sociale activiteiten voor heel wat mensen onbetaalbaar worden?
Terwijl economen waarschuwen dat we ons kapot besparen blijven onze politici zweren bij een politiek van sociale afbraak.
Et en plus de l’austérité en Flandres il y a les mesures que nous prépare le gouvernement fédéral.
Est-ce que c’est normal qu’il va toucher aux pensions, aux salaires, aux services publics, aux chômeurs, à la sécurité sociale ?
Est-ce que c’est normal que le gouvernement fédéral n’a pas le courage de mettre en place un impôt sur les grosses fortunes?
Non, ce n’est pas normal, sachant que le nombre de millionnaires ne cesse d’augmenter, sachant que les 20% des plus riches possèdent 61% des fortunes.
Nee, dat is niet normaal als we weten dat een indexsprong een diefstal betekent van meer dan een jaarloon over je hele loopbaan.
De Vlaamse regering eist ‘zelfredzaamheid’ en resultaatsverbintenissen van werkzoekenden, van mensen in armoede, van mensen van vreemde origine. Maar de ondernemingen krijgen alles zo maar in de schoot, in de naïeve overtuiging dat die vele cadeaus jobs zullen opleveren. Terwijl we al 30 jaar zien dat dit recept niet werkt.
De gratis-politiek bestaat wél nog. Niet voor de gepensioneerden op de bus, niet voor de lezers in de bibliotheek, niet voor de jongeren op school maar wel voor de bedrijven en voor de superrijken.
Ik heb gezegd dat ik ook ongerust ben voor wat vrouwen te wachten staat.
Duurdere kinderopvang zal moeders met een laag loon doen beslissen om hun baan op te geven om zelf voor de kinderen te zorgen. Gevolg? Minder economische onafhankelijkheid, minder sociale rechten en minder kansen op een goede job eens ze terug op de arbeidsmarkt komen.
Tijdkrediet en zorgverlof zullen worden ingeperkt en zullen maar beperkt met gewerkte periodes worden gelijkgesteld voor de berekening van het pensioen. Vrouwen zullen dus ofwel langer moeten werken ofwel met een armoede-pensioentje tevreden moeten zijn.
En in het domein van zorg en welzijn promoot de nieuwe ‘slanke overheid’ de ‘zelfredzaamheid’ van de patiënt en de cliënt. Ze moeten hun eigen verzorging en begeleiding organiseren, samen met hun mantelzorgers. Wanneer ze echt professionele hulp nodig hebben krijgen ze een rugzakje met geld waarmee ze hulp kunnen inkopen.
Hier staat de deur open naar commercie in de zorg. Hier staat de deur open naar sociale afbraak voor het personeel in de zorg. Natuurlijk vinden we het prima dat mensen voor elkaar zorgen. Maar niet als ‘vermaatschappelijking’ van de zorg betekent besparen en overheidstaken afstoten.
En wie zal die zorgtaken opnemen? Vrouwen besteden nog altijd 13 uur per week meer aan huishoudelijke taken en zorgtaken dan mannen. De maatschappelijke kost van zorg en opvoeding dreigt dus weer meer op de schouders van vrouwen terecht te komen. Dat is niet samen vooruitgaan. Dat is samen achteruitgaan.
Vanavond zeggen we aan onze regeringen: De superrijken en de grote ondernemingen in de watten leggen en de rekening doorschuiven naar de gezinnen, naar de jongeren, naar de werkzoekenden, naar zorg, onderwijs en cultuur, dat doe je niet in onze naam! Pas en notre nom!
‘Zonder ondernemerschap is er geen waardecreatie’, zo klinkt het adagio van de Vlaamse regering.
Wij zeggen: zonder werknemers is er geen waardecreatie. Zonder cultuur, zonder openbare diensten, zonder sociaal engagement, zonder goed onderwijs, zorg en welzijn is er geen waardecreatie.
Wij willen een samenleving waar mensen in al hun diversiteit en in al hun dimensies tot hun recht kunnen komen.
Wij willen een samenleving waarin solidariteit, gelijkheid en respect ingebed zijn in onze cultuur en in de politieke keuzes.
We zeggen dat vanavond met één stem in Gent, in Antwerpen en hier in het veelkleurige Brussel. En we hopen dat die roep de komende maanden in heel het land zal te horen zijn!
Aan zo’n hartelijke, solidaire samenleving willen wij bouwen, met veel overtuiging en met veel creativiteit. Dat is wat de vakbonden ook morgen zullen zeggen tijdens de manifestatie om 11u op het Muntplein hier in Brussel.
C’est pour cette société solidaire que les syndicats se donnent rendez-vous demain à 11 h, Place de la Monnaie. Et ce ne sera pas le dernier rendez-vous !
 I would like to conclude with the life motto of Angela Davis:
‘We don’t know if we will be able to change the world, but if we act every day as if we were able to do so, then maybe one day, we will!’
Marijke Persoone
Adjunct algemeen secretaris LBC-NVK

Foute recepten

Uiteindelijk is er maar één vraag die ertoe doet wanneer je alle voorstellen en paragrafen in regeringsverklaringen op hun morele waarde moet beoordelen: leiden ze ja dan neen tot meer rechtvaardigheid? Als het over sociaaleconomische rechtvaardigheid gaat, geldt volgende vraag als lakmoesproef: wordt er op een rechtvaardiger manier herverdeeld?

De Franse econoom Thomas Piketty rekende voor dat er geen enkele trend is die aantoont dat de meerderheid van de bevolking erop vooruitgaat. Integendeel, alleen de rijksten - of het nu de 1 procent rijksten of de 10 procent rijksten betreft, en of het nu crisis is of niet – gaan er altijd flink meer op vooruit dan de overgrote meerderheid van de bevolking. Piketty’s cijfers werden grondig tegen het licht gehouden door de studiedienst van de OESO, die finaal tot dezelfde conclusie kwam. De Organisatie voor ‘Economische Samenwerking en Ontwikkeling’ kan niet anders dan besluiten dat er niet wordt herverdeeld en dat de rijken rijker worden en de minder begoeden er bekaaider afkomen. Dat is niet zomaar een toevalligheid, het gaat over een systematiek. Een natuurwet? Nee, wel iets wat het gevolg is van keuzes die altijd opnieuw op hetzelfde resultaat uitdraaien.

Hoe fout de herverdeling is, verschilt van land tot land. Mààr er is geen enkel industrieel ontwikkeld land waar er nog maar een trend is naar meer sociaaleconomische rechtvaardigheid en een eerlijker herverdeling. Nochtans zou dat toch één van de opdrachten van de politiek moeten zijn.

Geen positieve ommekeer

Ook zonder exacte cijfers over besparingen staat nu al vast dat noch het Vlaamse regeerakkoord noch het op stapel staande ‘Zweedse menu’ van het duo Peeters / Michel ook maar de minste aanzet zal geven tot een ommekeer. Integendeel, hun herverdeling zal opnieuw in het voordeel van de meest begoeden zijn. Er wordt van arm naar rijk en van rijk naar de rijksten verdeeld. Dat is het absolute tegenovergestelde van wat rechtvaardig is. In ieder geval is het compleet in strijd met wat wij als vakbond bepleiten.

Nieuwe en nog eens extra onvoorwaardelijke lastenverlagingen voor werkgevers leiden niet automatisch tot extra jobs. Meer dan 25 jaar lastenverlagingsbeleid toonde dit telkens opnieuw aan. Het is dan ook ronduit onbegrijpelijk dat er eens te meer naar deze recepten wordt gegrepen. Dit zal zeker resulteren in minder inkomsten voor de sociale zekerheid en dus voorspelbare besparingen op uitkeringen. Bovendien zal deze lastenverlaging hogere dividenden voor aandeelhouders opleveren omdat er géén extra tewerkstelling wordt gecreëerd.

Kortom, het resultaat laat zich nu al voorspellen. Het beleid wordt minder sociaal en de zwaksten zullen het geweten hebben. Wat zich op Vlaams niveau aan het aftekenen is (lees hierover meer op p. 10 van dit nummer) zal in niet mindere mate op federaal niveau te merken zijn: een invulling van solidariteit die absoluut de onze niet is. De zwakkeren zullen de sterkeren steunen, en niet omgekeerd. Foute boel.

Ferre Wyckmans

Algemeen Secretaris

Afstand nemen en afstand houden

Langdurige werkloosheid is voor de vakbonden een stabiele bron van inkomsten en wie wil daar nu aan verzaken?, zo beweerde N-VA-kopstuk Siegfried Bracke. Volgens hem zijn de vakbonden dus helemaal niet geïnteresseerd in meer jobs of tewerkstelling. Integendeel, het zou hen erom te doen zijn om zoveel mogelijk mensen in de werkloosheid te houden. Immers, zo kunnen ze aan die werklozen ook werklozensteun uitkeren. Want daar verdienen de vakbonden extra aan. Tot twee keer toe zelfs: meer leden die lidgeld betalen en om die uitbetalingsopdracht te verrichten worden de vakbonden rijkelijk betaald. Zo luidt de met geen enkel cijfer beargumenteerde of onderbouwde redenering.

Het zijn verkiezingen en een slag meer boven, op of liefst zo laag mogelijk onder de gordel… het hoort, volgens een bepaalde manier van politiek bedrijven, bij het democratische spel. En als het niet richting de tegenstrever is (andere partijen) dan is het extra inhakken op werkenden, werklozen én de organisaties die hen vertegenwoordigen nog altijd een optie.
Verkiezingen zijn een democratisch hoogtepunt in een rechtstaat, de vrije meningsuiting gedijt uitgerekend het beste in democratische omgevingen. Het veronderstelt uiteraard allemaal toch een beetje juistheid in de boodschappen én als het even wil meezitten ook nog wat stijl. Niet dus volgens Bracke, die overigens op geen moment werd tegengesproken of genuanceerd door één van de N-VA-kopstukken.

De vakbonden in ons land vertegenwoordigen zowat 2/3 van de werknemers. Zo’n 80 procent van de werklozen is aangesloten bij een vakbond, terwijl het hen financieel niets opbrengt om hun werkloosheidsuitkering via die bonden uitbetaald te krijgen… Integendeel, bij de Hulpkas voor Werkloosheid worden ze gratis bediend. Bij de vakbond betalen ze voor dezelfde werkloosheidsuitkering een maandelijkse ledenbijdrage, waarschijnlijk omdat de service hen dat waard is. 66 procent actieven aangesloten, 80 procent werklozen aangesloten… dat zijn cijfers die het veelvoud zijn van wat zelfs de meest optimistische peilingen voor de N-VA in petto hebben. En wij hebben het dan over federale cijfers !

Nog wat over cijfers. De boekhouding van de vakbonden rond de uitbetaling van de werkloosheidsuitkeringen wordt gecontroleerd door de overheid; we zouden het ook niet anders willen. De vergoeding die de overheid, en dus de burger, betaalt is lager dan de reële kosten om deze verrichtingen te realiseren en er is daar de voorbije jaren nog op beknibbeld. En die vergoeding is per dossier lager dan wat aan de Hulpkas voor Werkloosheid wordt “betaald”.

De redenering die Bracke en Co hanteren is dus niet gebaseerd op cijfers, noch op analyses. Ze heeft wel alles te maken met een gratuite aanval op de werknemers én werklozen én hun legitieme vertegenwoordigers. Deze idee is zo pervers als ze ‘klein’ is en ent zich op de gedachtegang dat er hopelijk en waarschijnlijk toch iets blijft hangen als je maar geruchten verspreidt. Het sfeertje waarin vakbonden als halve dieven en hele fraudeurs worden afgeschilderd, zoals dat ook al voor leefloners en werklozen werd betoogd.
Sociale fraude overklast in alles de N-VA-beoordeling, over fiscale fraude hoor je hen nooit.

Wel, wat ons betreft zal die belasterende commentaar ook ‘blijven hangen’. En we hopen dat ook de andere partijen deze boodschap niet vergeten. Samen beleid maken met een partij die zo over vakbonden denkt kan alleen als daar op de meest formele manier afstand wordt van genomen en wordt gehouden. Zwijgen is namelijk instemmen en toedekken.

 

Ferre Wyckmans
Algemeen Secretaris LBC-NVK

 

Ja, er moet gekozen worden!

Met de verkiezingen in zicht loopt een mens wel eens het risico om door het bos de bomen niet meer te zien. Partijen die jaren met elkaar een regering vormden en gezamenlijke beleidskeuzes maakten en verdedigden worden met de blik op 25 mei tegenstrevers en schamen er zich niet voor om elkaar voor bedrieger en leugenaar par excellence uit te maken.

De verkiezingen worden voorgesteld als een duel tussen de N-VA en de PS. Een voorstelling van zaken die electoraal gewoon niet klopt. In Wallonië kan je niet ‘kiezen’ voor de N-VA en de PS zal in Vlaanderen geen stem halen omdat er niet voor PS-lijsten kan worden gekozen. Met die foute voorstelling van de keuzes wordt eigenlijk gewoon een lachertje gemaakt van het verkiezingsmodel tout court. Hoe lastig wordt het dus om als kiezer de boel ernstig te nemen als bij de start al de kiezers zelf al niet au sérieux worden genomen.

Verkiezingen en vage beloftes en verkeerde verrekeningen, het allitereert tegen de sterren op. Natuurlijk gaan verkiezingen over keuzes. Partijprogramma’s verraden vaak die partijpolitieke keuzes, al is er toch wel enige expertise nodig om te begrijpen wat nu echt bedoeld wordt. Met name als het gaat over het tussen de regels lezen – want vaak liggen daar de echte keuze, verschillen en nuances verborgen – zou wat extra hulp vaak aangewezen zijn.

Stemrecht niet verkwanselen

De werknemersbeweging heeft aan de wieg gestaan van het algemeen stemrecht, een mensen- en werknemersrecht dat er niet vanzelf gekomen is. We hebben er dus alle belang bij dat dit stemrecht niet verkwanseld wordt als een vervelende inbreuk op een vrije zondagvoormiddag. Een oproep dus om niet te dollen met dat recht, bij ons een stemplicht, en te gaan voor echte keuzes.

Het mag niet verwonderen dat wij als werknemersorganisatie, als vakbond met een missie, kiezen voor partijen die werknemersrechten, van actieven en niet actieven, voorop zetten. Partijen die kiezen om het sociaal overleg (opnieuw) zijn kansen te geven en dus vakbonden niet beschouwen als een hindernis in het sociaaleconomische gebeuren, maar als de meest legitieme vertegenwoordigers van de werknemers. We kiezen dus ook voor een sociale zekerheid die is wat haar naam zegt: een systeem dat sociaal is en zekerheid geeft. Onze keuze is gericht op een maatschappij waar solidariteit zwaarder weegt dan de ieder-voor-zich-idee.

Kwalijke voorstellen

Afgemeten aan deze criteria zijn we meer dan ongerust over voorstellen allerhande die geformuleerd worden. Of het nu gaat om het inperken van het overleg (N-VA) tot sectorafspraken of bedrijfscao’s (Open VLD), het inperken van de mogelijkheden van de vakbonden (Open VLD en N-VA), meer activering (N-VA, CD&V, Open VLD), werkcheques voor jongeren in plaats van volwaardig loon (sp.a), een afgebouwde index (Vlaams Belang, Open VLD en N-VA en CD&V). Telkens opnieuw moeten we vaststellen dat er met werknemersrechten gesold wordt. De competitiviteit en de lastenverlagingen voor bedrijven bepalen volgens ons te sterk het economisch programma, waar het sociale achterwege blijft. In Ons Recht van april (te bekijken op onze site www.lbc-nvk.be) vergeleken we zo een aantal partijkeuzes met de ACV-standpunten. In deze editie vindt u het vervolg. Aan u om die syndicale toets op 25 mei kracht bij te zetten.

Ferre Wyckmans

Algemeen Secretaris

 

Handen af van het actierecht

Alleen totalitaire regimes miskennen dat recht

 

Het recht om via acties druk te leggen op werkgevers of beleid om voorstellen, bedreigingen of beslissingen te beïnvloeden is een democratisch recht. Alleen totalitaire regimes miskennen dat recht en bestrijden dat met repressie van juridische bedenkelijk allooi of met pure fysieke macht. Een democratische rechtstaat hoedt zich ervoor om dat recht met lichtzinnige maatregelen of dreigementen van welke aard dan ook te grabbel te gooien. De zorg om dat recht te vrijwaren mag en moet groter zijn dan het bestrijden van de economische of andere gevolgen van actie.

Zelfs juridische beslissingen, ook en uitgerekend in een rechtstaat, staan niet boven alles. De scheiding der machten, de wetgevende macht (parlement), de uitvoerende macht (regering) en de juridische macht (rechters) plaatst de ene per definitie niet boven de ander. In ieder geval is het niet zo dat “de rechter heeft bepaald” een op zich voldoende argument is om elke actie meteen als onwettelijk of ongegrond te verklaren. Dat is nochtans de redenering die burgemeester De Wever hanteerde in zijn veroordeling van de acties van de foorkramers die zich van hun vertrouwde Sinksenfoorplaats verstoken zagen. Als deze redenering door wordt getrokken is alles toegelaten of verboden, tenzij de rechter bepaalt dat het niet of wel is toegelaten. Zo organiseer je geen samenleving.

Niet de plaats van de Sinksenfoor is onze syndicale zorg. Wel het dreigement dat werd geuit dat bij een volgende foorkramersactie mogelijk het leger zou worden ingezet is een piste die heel ver over de grens van de democratische welvoeglijkheid gaat. Het leger heeft in deze geen enkele opdracht. Niet op noch naast de foor.
Het militariseren van actiebestrijding is kenmerkend voor totalitaire regimes, het is dan ook echt onbegrijpelijk dat zelfs de verwijzing naar die eventuele mogelijkheid nog maar bedacht wordt. Foorkramers, marktkramers, winkeliers, werknemers… wat mij betreft militairen én politici hebben het recht om hun ongenoegen duidelijk, luidruchtig of serener, op straat of binnenkamers kenbaar te maken.
Toen Front National kamerlid Laurent Louis, Premier Di Rupo van pedofolie beschuldigde verlieten de meeste parlementairen hun werkplek. Ik was blij vast te stellen dat Open VLD-er Bart Somers daar, met recht en rede, de aanstoker van was. Als werknemers onaangekondigd en meteen hun werkplaats verlaten heet dat staking, een wilde staking zelfs. Ik heb nadien niemand horen janken dat de procedures van actie-aanzeg niet gerespecteerd waren en nog minder heb ik weet van het feit dat er financiële sancties volgen voor dit wilde werkverzuim. Dus naast het kenbaar maken van zijn of haar visie en ongenoegen, heeft iedereen het recht om dit te ondersteunen met actievormen, het geweld op burgers uitgesloten.

Als vakbond hebben we ervaring met actie. Van betogen tot het neerleggen van het werk, dat is staken. In ons sociaal overlegsysteem is het overleg om acties te vermijden zo niet de essentie, dan toch een flink deel van de praktijk. Maar soms behoort het ongenoegen of de onvrede krachtdadiger, dat is niet hetzelfde als gewelddadiger, dan het overleg te zijn. De forsing voeren via acties hebben verworvenheden als het algemeen stemrecht gerealiseerd. En nogal wat werknemersrechten zijn er niet gekomen omdat er aan de onderhandelingstafel zo goed geargumenteerd en geluisterd werd.
Acties tot en met stakingen horen tot de sociaaleconomische overlegdemocratie. Dat een Senaatscommissie bij meerderheid oordeelt acties bij openbare diensten of publieke bedrijven “wettelijk” te beperken is een democratische aanslag. Niet omdat er een wisselmeerderheid bij te pas kwam, dat op zich is juist het bewijs van de scheiding tussen wetgevende en uitvoerende macht. Wel omdat het een aanzet wordt van ‘politieke’ of ‘rechterlijke’ beoordeling van acties of actievormen. Dat is een maatregel die niet in verhouding staat tot het beoogde doel.
Bovendien zal dezelfde redenering binnen de kortste keren worden gehanteerd en uitgebreid naar andere dan publieke bedrijven. Vanuit zogenaamd concurrentiële overwegingen zullen privébedrijven oordelen dat ze dezelfde rechten mogen claimen als de Post, Belgacom, de NMBS, stads- en gemeentediensten enz… niet in het minst omdat flink wat van de openbare dienstverlening al werd geprivatiseerd.

Daarom roept LBC-NVK alle politiek verantwoordelijken op om hun rol als eerste bewakers van alle democratische rechten ter harte te nemen. En dus geen actie-inperking goedkeuren die indruist tegen de essentie van de democratie zelf.

 

Ferre Wyckmans
Algemeen Secretaris LBC-NVK

Sociaal overleg wordt steevast bemoeilijkt

“De invloed van de vakbonden op de loonvorming verminderen.” Zo zien Europese instanties één van de maatregelen die de concurrentiepositie van de EU-lidstaten moeten ten goede komen. Die ‘logica’ verraadt onomwonden wat wordt bedoeld met ‘een Europese economische politiek’.
Ook in menig partijprogramma in ons land wordt fel geschreeuwd om de invloed van de bonden op de loonvorming terug te schroeven. Europees beleid wordt bepaald en goedgekeurd door onze Europese politici. Het wordt uitgevoerd en versterkt door onze lokale, federale en Vlaamse politici.

Loonnorm

De loonnormwet zegt dat het in 2013 en 2014 wettelijk verboden is om collectieve loonafspraken te maken die resulteren in loonsverhogingen. Individuele loonafspraken mogen wel.
In 2011 en 2012 waren collectieve afspraken ook ‘verboden’, een maximale stijging van 0,3 procent in 2012 buiten beschouwing gelaten. Er wordt hardop gedacht en gesproken over het idee om de ‘nulgrens’ te verlengen tot eind 2018.
Dit alles wordt gesteund door zo goed als alle partijen die pleiten voor een loonlastenverlaging ‘voor de werkgevers’. Wie beweert dat dit ook zal leiden tot hogere lonen, is de boel aan het belazeren. Unizo-voorman Karel Van Eetvelt pleitte zelfs als voor een ‘daling van de koopkracht’.

Opzegregelingen

Een zelfde verhaal rond de opzegregelingen. Sinds 1 januari 2014 is het wettelijk ‘verboden’ om in een sector-cao een opzegregeling te voorzien die beter is dan de wettelijke regeling. En dit terwijl bij wet hele sectoren tijdelijk of zelfs definitief van de wettelijke regeling worden uitgesloten. Collectief: geblokkeerd. Individueel: de deur staat nog wel open.
Ook op een ander punt laat Unizo zich niet onbetuigd. Zieke werknemers zijn volgens Unizo eigenlijk ‘sociale fraudeurs’. Unizo wil wél de eigen leden helpen om belastingen niet te betalen. Als de vakbonden vragen collectieve afspraken te maken over controles, geven de werkgevers nooit thuis.
Ben Weyts (N-VA) zei onlangs dat het tijdkrediet moest worden ingeperkt omdat het toch maar diende om ‘wereldreizen te maken op kosten van de gemeenschap’. Ondersteunende stilte bij Unizo.

Monica De Coninck

De minister van Werk, Monica De Coninck, laat nog gauw de Hoge Raad voor Werkgelegenheid een onderzoek doen naar de effecten van de ‘discriminatie’ van ‘hogere lonen’ voor oudere werknemers en hoe dit leidt tot het uitstoten van oudere werknemers op de arbeidsmarkt. Er wordt luidop gedacht aan het niet langer goedkeuren van cao’s die nog met barema’s werken langer dan zeven jaar. Een logica die blijkbaar ook alleen geldt voor collectieve en door de vakbonden afgesproken en verkregen loonregelingen. Individuele oudere werknemers – zeker zogenaamde dure supertalenten – zal niets in de weg worden gelegd.
Als lonen de aanwerving van oudere werknemers belemmeren, hoe is dan de hoge werkloosheid van zelfs opgeleide jongeren met lagere lonen te verklaren? Jongeren moeten blijkbaar maar werken tegen gelijk welke voorwaarde ook, of worden uitgesloten van de werkloosheidsuitkering. Onze minister van Werk zei het ooit zo: “Al wie oren en poten heeft moet werken”.

Als het erom gaat vakbondsrechten – en dus werknemersrechten – te beschermen of misschien zelfs vergroten, blijf je flink op je honger in de meeste partijprogramma’s. Telkens weer wordt het sociaal overleg geschoffeerd. En tegelijkertijd wordt niets ondernomen om het sociale speelveld te beschermen. Onze oproep aan de politieke partijen: herwaardeer het sociaal overleg, in plaats van het onmogelijk te maken.

FERRE WYCKMANS

ALGEMEEN SECRETARIS

 

Parlementairen: maak van Europa een solidair verhaal!

Op 25 mei verkiezen we niet alleen onze federale en regionale volksvertegenwoordigers maar ook onze 22 Europese parlementairen. Het valt te vrezen dat de Europese verkiezingen bij ons zullen worden ondergesneeuwd door discussies over ja dan neen een volgende staatshervorming en de vraag hoe fors een zoveelste lastenverlaging voor de bedrijven moet zijn.

Het probleem met de Europese verkiezingen is het probleem van de Europese beleidsvoering. Europa raakt letterlijk alles en nog wat maar het gebeurt buiten het blikveld van onze democratische besluitvorming. Europa is verkeershinder door de Europese toppen in Brussel. Europa is enige nationale trots omdat onze Herman Van Rompuy de voorzitter van de Raad is. Europa is onze Eurocommissaris Karel De Gucht, van wie we beter de fiscale geschillen kennen dan zijn bevoegdheden. Prijsvraag: wie was onze vorige Europese commissaris? En die daarvoor?

Burgers ergeren zich aan Europa omdat er zoveel geld gaat naar dat over-en-weer-reizen tussen Brussel en Straatsburg. Weinigen worden warm van Europa. Tegelijk creëert Europa veel sociale en economische kilte, vraag dat maar aan de Grieken en Portugezen. Warmte krijgen ze daar van Moeder Natuur, niet van Brussel.

Sluipende verschuiving

Spijtig genoeg zal het in mei ook niet gaan over de infame invloed van de Europese besluitvorming, waarbij Europarlementairen vaak evenzeer van de zijlijn (moeten) toekijken als de gemiddelde Europese inwoner. Qua beslissingsmacht gooit de Europese Commissie meer gewicht in de schaal dan ons federale parlement. In het Belgische parlement ondergaan ze lijdzaam hoe de invloed sluipend verschuift naar Europa. Zelfs de begrotingscontrole wordt toevertrouwd aan een handvol eurocraten. Menig Europees verdrag wordt in ons parlement bekrachtigd zonder inhoudelijk debat en vaak met een snel opgetrommelde meerderheid. Onbegrijpelijk hoe de politieke macht zonder veel gemor wordt doorgeschoven.
Anti-Europese gevoelens worden momenteel vooral verwoord door populistische partijen van rechtse signatuur. Zo hebben zij het monopolie van de anti-Europese gevoelens gekaapt. Wie meer dan ernstige bezwaren oppert, wordt gemakshalve in hun kamp geplaatst. Zo zou je schrik krijgen om nog bedenkingen te maken bij het Europese beleid. Je zou zo eens een rechts discours kunnen steunen.

Concurrentiekracht

In het verleden trokken de vakbonden steevast de Europese kaart. In de hoop en met de terechte verwachting dat een grensoverschrijdend solidair verhaal het zou moeten halen op nationalistische reflexen. Maar wat onze Europese en nationale beleidsmakers ervan gebrouwen hebben, is precies het tegenovergestelde. Nooit gaat Europees beleid over solidariteit. Zelden gaat het over mensen aan boord krijgen. Te vaak gaat het over uitsluiting. En telkens opnieuw draait het rond de concurrentiekracht en –positie. Als Europa en de kandidaten voor het Europees Parlement steun willen krijgen van de werkende bevolking,  zullen ze dus fundamenteel voor een heel ander beleid moeten kiezen.

Eigenlijk is dat de boodschap waarmee wij, samen met het Europees Vakverbond, op 4 april om 11.00u in Brussel deelnemen aan een Europese betoging. Het huidige Europese beleid zint ons niet. De werknemers eisen een sociaal en solidair Europa. Komt dat er niet, dan dreigen ook de bonden een anti-Europees verhaal te ontwikkelen. Een Europa dat tegen de belangen van werknemers handelt, kan geen steun van hen blijven verwachten.

Ferre Wyckmans
Algemeen Secretaris LBC-NVK

Tergende voorstellen

Standpunt in Ons Recht door Ferre Wyckmans

Met de verkiezingen van 25 mei in zicht lijkt het Vlaams, Belgisch en Europees kampioenschap ‘werknemers plagen’ op gang geschoten. Er wordt overigens een combiné gereden, want ook het kampioenschap ‘werkgevers pamperen’ blijkt aan de gang te zijn. Het is niet zo dat de winnaar al bij voorbaat gekend is. Neen, er wordt met verbetenheid gestreden en dan is de eindmeet en dus ook de eindspurt nog niet in zicht.

Het is onthutsend welke tergende voorstellen naar voren worden geschoven. Elke krasse ambitie mag daarbij uitgebreid in woord en beeld aan bod komen, vaak zonder veel weerwerk van het journalistieke korps. Dat geeft flink te denken. Over de inhoud van de berichtgeving én over de vaststelling dat de pers lang niet altijd blijk geeft van kritisch denkvermogen.

De voorlopige winnaar van al dit geweld is de werkgeversvereniging Unizo, meer bepaald haar voorman Karel Van Eetvelt. Een man die zich nog altijd een ‘sociale partner’ noemt en die anderen in dit vak lessen denkt te moeten geven. Van Eetvelt is niet sociaal en al evenmin een partner in iets wat ‘overleg’ heet.

Van Eetvelt

Wat is namelijk zijn plan? De lonen volledig blokkeren tot 2016, de index afschaffen en de loonkosten – mogelijk via de socialezekerheidsbijdragen – met zo’n twee miljard euro extra per jaar verminderen. Van Eetvelt pleit letterlijk voor ‘het verminderen van de koopkracht’. Met zulke ideeën is hij een stevige kanshebber op een podiumplaats. Hij wil ook de bedrijfsbelastingen zien zakken en de uitkeringen in de sociale zekerheid bevriezen.

Als we deze ‘remedies’ toepassen, zou dat zo’n 80.000 nieuwe banen moeten opleveren. Maar garanties zijn er niet. Of zoals Van Eetvelt zelf zegt: de terugverdieneffecten worden al te vaak overschat. De inleveringen door de werknemers moeten ‘maxi’ zijn, net zoals de garanties voor de werkgevers. Maar ‘mini’ is het ordewoord van Unizo als het om de werknemersrechten gaat.

Wij kunnen Van Eetvelt niet het recht ontzeggen om zich nog ‘sociale partner’ te noemen. Maar voor de LBC-NVK is het zonneklaar dat de man deze titel niet langer verdient.

Dexia

Opgelet: Unizo heeft concurrentie! Caroline Ven van het ‘ondernemersplatform’ VKW ging flink tekeer tegen diegenen die kritiek leverden toen Dexia enkele van zijn directeurs 30 procent méér loon wilde toekennen. Ze ergerde zich over ‘over het zoveelste dossier waarbij de regering het loondebat naar zich toe trok’.

Toen de regering de gewone lonen voor 2013 en 2014 wettelijk blokkeerde, hoorden we Ven niet reclameren. Een salaris van 450.000 of 600.000 euro voor een topmanager vindt ze ‘geen hoogvlieger’. Volgens Ven krijg je voor zulke lonen alleen ‘derde keus’ in je onderneming. ‘Ethische verwachtingen’ noemt ze ‘een heel onduidelijk criterium’ wanneer het om lonen gaat. Veel zin voor de realiteit heeft ze niet.

In de Kamer noemde N-VA-fractieleider Jan Jambon de hele discussie over de toplonen ‘naast de kwestie’. “We zouden veel beter af zijn door competente mensen te benoemen in de raad van bestuur”, klonk het. Zoiets komt dan uit de mond van een partij die vindt dat er over een indexering van de lonen telkens moet worden onderhandeld en dat dit geen automatisch recht is. Een partij die de loonblokkering best nog een tijd wil behouden en die de werkloosheidsuitkeringen in de tijd wil beperken. Toplonen zijn géén probleem, werkloosheidsuitkeringen zijn dat wel. Tja, dat is dan duidelijk, ook voor de kiezers.

De komende maanden worden nog heel leerrijk.

Ferre Wyckmans

Algemeen Secretaris LBC-NVK